Direnci olan bir telden elektrik akımı geçtiğinde ısı üretilir. Benzer bir olay işlemci içinde de meydana gelir. Oyun oynama, render alma veya kod derleme gibi yoğun işlem gerektiren görevleri yerine getirirken, işlemci hesaplamaları yapmak için çok fazla güç çeker. Bu güç çekimi ısınmasına neden olur ve işte burada işlemci soğutucuları devreye girer. Üretilen ısıyı uzaklaştırırlar. Isı düzgün bir şekilde uzaklaştırılmazsa, sistem kararsız hale gelebilir ve bu da kapanmalara, mavi ekran hatalarına veya donmalara yol açabilir.
Bu kılavuz, bilgisayarınız için ideal işlemci soğutucusunu bulmakla ilgili. Sıvı veya hava soğutmalı bir sistem tercih edebilirsiniz. Seçim, işlemcinin termal tasarım gücü, bilgisayar kullanım senaryosu ve bütçe gibi faktörlere bağlıdır. İster hava ister sıvı soğutmalı olsun, en iyi işlemci soğutucusunu seçmeniz için size ayrıntılı kılavuzlar sunacağız. Bir sonraki işlemci soğutucunuzu bulmak için okumaya devam edin.
Detaylara geçmeden önce, neden iyi bir işlemci soğutucusuna ihtiyacınız olduğunu ele alalım. Stok soğutucu, işlemci soğutma gereksinimleri için neden yeterli değil? İşte en önemli üç neden.
Fabrika çıkışı soğutucular gürültülüdür ve genellikle yüksek ısı uzaklaştırma gerektiren yüksek TDP'li işlemcileri kaldıramazlar. Isı, işlemcinin sıcaklığının artmasına neden olur ve 90-100°C'de termal kısıtlama (thermal throttling) başlar. Bu, işlemcinin ısı üretimini azaltmak ve sıcaklığı kontrol etmek için işlem hızını (Hz) artıracağı anlamına gelir.
Oyun tutkunları, işlemcilerinin çalışma frekansını veya hızını daha yüksek bir değere çıkarmayı severler. Bu, rekabet avantajı için saniyede daha fazla kare elde etmeye yardımcı olur. Ancak, işlemciler optimum frekanslarının ötesine geçip verimsiz hale geldikçe daha yüksek ısı üretimine yol açar. Yüksek TDP'li bir işlemci soğutucusu, istikrarlı performans sağlayacaktır.
Yüksek performanslı bir işlemci soğutucu kullanmak, bilgisayarın daha sessiz çalışmasını sağlayacaktır. Yeni alıcılar gürültünün önemini anlamayabilir. Yüksek gürültülü bir bilgisayar, sizi bunaltabilir ve hatta iş akışınızı veya oyun seanslarınızı bozabilir. Yüksek TDP değerine sahip ve iyi tasarlanmış bir işlemci soğutucu, yüksek yüklerde daha sessiz çalışacaktır.
Temelde iki tür işlemci soğutucu vardır: sıvı ve hava. Bir sonraki bilgisayarınız için hangisinin doğru seçim olduğunu bulmak için bunları ayrıntılı olarak inceleyelim:
Hava soğutucular, işlemcinin entegre ısı dağıtıcısından (IHS) ısıyı ileterek çalışır. Bir hava soğutucunun, ısı transferinin yüzey alanını artırarak ısıyı en üst düzeye çıkaran ısı kanatçıkları vardır. Daha sonra, metalden ısıyı uzaklaştırmak için bu kanatçıkların üzerinden hava üfler.
Hava soğutucularında iki çeşit bulunur: tek kuleli ve çift kuleli. Tek kuleli modelde tek bir kanat seti bulunur, bu da onu kompakt konfigürasyonlar için ideal kılar. Çift kuleli modelde ise daha büyük ısı transferi ve daha iyi termal performans için iki kanat seti bulunur.
Hava soğutucularında kule tipi ve aşağı doğru hava akımı sağlayan tasarımlar bulunur. Kule tipi tasarım, ısıyı uzaklaştırmak için daha fazla yüzey alanına sahip olduğu için ısı transferi açısından çok daha iyidir.
Sıvı soğutucu, işlemcinin entegre ısı dağıtıcısı (IHS) üzerinden sıvı dolaştırır; bu da ısıyı çok daha verimli bir şekilde iletir. Ardından sıvıyı radyatöre pompalar; burada ısı kanatçıklara aktarılır ve fanlar tarafından hava üflenerek uzaklaştırılır. İki ana soğutucu türü vardır. Çoğu kullanıcı hepsi bir arada (AIO) soğutucuları tercih eder, ancak meraklılar özelleştirme için özel sıvı soğutma sistemlerini seçebilirler.
Güvenilirlik, bütçe dostu yapılar ve sadelik açısından en iyisi.
Soket, temelde anakart üzerinde işlemciyi tutan bağlantı noktasıdır. Bu, işlemcinin fiziksel parametrelerine bağlıdır. İşlemci üreticileri, özelliklerinde soket tipini belirtir. Hava soğutucunun üzerine güvenli ve sağlam bir şekilde oturabilmesi için soket tipinin uyumlu olduğundan emin olun. Özelliklerde kontrol edilmesi gereken bir diğer şey ise TDP'dir (Termal Tasarım Gücü). Bu, işlemcinin yayacağı ısıyı tanımlar ve hava soğutucunuzun TDP değeri daha yüksek olmalıdır.
İpucu: En az 200W kapasiteli 6 adet ısı borulu hava soğutucu arayın.
Bunun için bilgisayar kasasının özelliklerini kontrol etmeniz gerekecek. Hava soğutucunun yüksekliği önemlidir. Daha düşük genişliğe sahip bilgisayar kasalarıyla uyumsuz olabilir. Hedeflediğiniz işlemci soğutucunun yan panele çarpmadığından emin olun.
Not: Standart hava soğutucu kulelerinin yüksekliği 160 mm'ye kadar çıkabilir.
Bilgisayar kasasının boyut sınırlamaları için tek kuleli bir model seçin. Daha büyük bilgisayar kasalarında, hava soğutucudan en iyi performansı almak için çift kuleli modelleri tercih edin. Çift kuleli modellerde, maksimum verimlilik için karşıt kanatlı veya itme-çekme tasarımlarını arayın.
Fanlar farklı tasarımlarda üretilir. Ömürlerini belirleyen en önemli faktör rulman tasarımıdır. Akışkan dinamik rulman (FDB) arayın. Bunlar, ucuz burçlu veya tüfek rulmanlarının aksine 100.000 saatlik çalışma ömrü sağlayabilir.
Yan panel olarak şeffaf cam kullanıyorsanız, ARGB tasarımını veya istatistikler için ekranlı bir hava soğutucuyu tercih etmeyi düşünün.
Üst düzey hız aşırtma, şık estetik ve küçük boyutlu kasalar için en uygunudur.
Bilgisayar kasasının genellikle ön veya üst kısmında radyatör montajı için sınırlı alan bulunabilir. Bilgisayar kasasının, seçtiğiniz sıvı soğutma sisteminin radyatör boyutunu destekleyebildiğinden emin olmak çok önemlidir. Bunlar şunlar olabilir:
Çift hazneli tasarımlara bakın. Bunların çalışma saatleri daha uzundur. Bir pompanın sıvıyı verimli bir şekilde dolaştırmak için 3000 devir/dakika hızında çalışması gerekir. Değişken hız seçeneğiyle yüksek devir/dakika kapasitesine sahip olanları tercih edin. Estetik açıdan, bazı pompa veya su bloklarında basit bilgiler sağlayan veya özelleştirme için tam LED ekran bulunan göstergeler bulunur.
Sıvı soğutucular genellikle işlemci çevresine hava üflemez, bu da bölgesel ısı noktalarına neden olabilir. Ek soğutma için su bloklarına veya VRM soğutuculu pompa bölümüne bakın. Bu, işlemci soketini çevreleyen RAM ve VRM gibi elektronik bileşenlerin ömrünü uzatabilir.
Her zaman düşük gürültü seviyesine sahip sıvı soğutucuları tercih edin. Pompa gürültüsü 30 dBA'nın altında olan modelleri seçin. Ayrıca, radyatör üzerindeki fanların yüksek devirde çalışmasını ve yüksek ses çıkarmasını önlemek için yüksek statik basınca sahip olmaları gerekir.
Kontrol yazılımıyla birlikte gelen sıvı soğutucuları düşünün. Fan hızlarını işlemci sıcaklığına değil, soğutucu sıcaklığına göre ayarlayabilirsiniz. Bu, işlemci hızlı ve yoğun bir işlem gerçekleştirdiğinde fanların hızının her seferinde artmasını önler.
Genel olarak, hava veya sıvı soğutmalı olsun, her iki işlemci soğutucusunun da kendine özgü önemi olduğunu söyleyebiliriz. Bu, alıcının bütçesine ve bilgisayar kasasının sınırlamalarına bağlıdır. En iyi işlemci soğutucusunu seçmek için, her iki tür için de geçerli olan temel nokta şudur:
İdeal fiyat/performans oranına sahip ve modern soğutucuların özelliklerini sunan bir işlemci soğutucusu arıyorsanız, ESGAMING web sitesini ziyaret edin. Hem hava hem de sıvı soğutucular sunan şirket, üst düzey özelliklere ve birinci sınıf bir tasarıma sahip ürünler sunuyor.
ESGAMING Hakkında
2017 yılında kurulan ESGAMING, yüksek performanslı bilgisayar bileşenleri ve aksesuarları alanında hızla tanınan ve yükselen bir marka haline geldi. Bilgisayar kasalarından güç kaynaklarına ve soğutma sistemlerine kadar ESGAMING, dünyanın dört bir yanındaki oyuncular, içerik üreticileri ve bilgisayar üreticileri için yaratıcı, güvenilir ve özenle tasarlanmış e-spor çözümleri sunmaya kendini adamıştır.
Daha fazla bilgi için www.esgamingpc.com adresini ziyaret edin.